Wizyta Studyjna w Norweskim Urzędzie Inspekcji Pracy
W dniach 14 i 15 listopada 2023 r. przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy przebywali z wizytą studyjną w Norweskim Urzędzie Inspekcji Pracy (Arbeidstilsynet). Delegacja w składzie Bogusław Choiński, starszy inspektor pracy – specjalista w OIP Białystok i Robert Jaworski, główny specjalista w Departamencie Legalności Zatrudnienia GIP udała się do Norwegii w ramach 6. edycji projektu Eurodelegowanie, którego liderem jest francuski ośrodek szkoleniowy INTEFP.
Cel i Program Wizyty
Celem współpracy polsko-norweskiej, która potrwa do wiosny 2024 r., jest poznanie modelu biznesowego polskich podmiotów prowadzących transgraniczną działalność usługową w zakresie produkcji i montażu domów modułowych.
Program wizyty zakładał poznanie metodyki kontroli prowadzonych przez norweskich inspektorów w zakresie warunków pracy (czas pracy i wynagrodzenie za pracę), legalności zatrudnienia cudzoziemców i delegowania pracowników na terytorium Norwegii w ramach świadczenia usług.
Wspólne Kontrole
Podczas wizyty polscy inspektorzy pracy prowadzili wspólne kontrole na placach budów ze swoimi norweskimi odpowiednikami. Dodatkowo polska delegacja miała możliwość zapoznania się z narzędziem informatycznym wykorzystywanym w Norwegii w procesie przygotowania, prowadzenia oraz dokumentowania czynności kontrolnych. Program ten pozwala nie tylko na tworzenie dokumentów związanych z kontrolą, ale też prowadzenie korespondencji z podmiotem kontrolowanym, planowanie i rozliczenie podróży służbowych itp.
Norwescy inspektorzy pracy rozpoczynają kontrole na podstawie identyfikatorów, którymi legitymują się wchodząc do danego zakładu, a w trakcie czynności służbowych mają dostęp online do bazy danych osoby (pracownika), który podlega kontroli, w tym m.in.: do jego wynagrodzenia, informacji o podmiotach na rzecz których świadczył pracę oraz jaka liczba godzin pracy danego pracownika została zgłoszona do właściwego urzędu. Kontrola prowadzona jest wyłącznie na dokumentach przekazywanych w formie elektronicznej.
Co ciekawe, podczas czynności kontrolnych norwescy inspektorzy pracy w stosunku do pracowników delegowanych sprawdzają czy osoby te mają zapewnione właściwe warunki bytowe (mieszkanie, jego wielkość, dostęp do Internetu i inne). Jeżeli stwierdzą podczas prowadzonych rozmów z kontrolowanymi pracownikami, że mogą oni nie mieć np. właściwych warunków mieszkaniowych, wówczas zakres kontroli zostaje odpowiednio poszerzony. Odmiennością w stosunku do postępowania kontrolnego w Polsce, pracodawcy delegujący pracowników na terytorium Norwegii składają oświadczenia wyłącznie do administracji skarbowej, a inspekcja pracy ma jedynie ograniczony dostęp do tego systemu.
Współpraca Norweskiej Inspekcji Pracy z Policją
W przypadku dużych zakładów pracy inspekcje prowadzone są wspólnie z policją, która zabezpiecza teren objęty kontrolą. Jest to szczególnie istotne podczas kontroli gospodarstw rolnych. Dodatkowo inspektorzy pracy często prowadzą wspólne czynności z kontrolerami administracji skarbowej. Postępowaniem w sprawach o wykroczenia zajmuje się oddzielna komórka organizacyjna norweskiego urzędu.
W trakcie wizyty poruszano wiele tematów przybliżających organizację, rolę i zadania obu inspekcji, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących kontroli pracowników delegowanych.
Zgodnie z założeniami projektu Eurodelegowanie, wiosną 2024 r. z rewizytą do Polski (OIP Białystok) przyjedzie delegacja inspektorów pracy z Norwegii.