Zgodnie z ustawą o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw z dnia 1 grudnia 2022 roku, weszły w życie nowe przepisy kodeksu pracy ( tj. od art. 221c do art. 221h ).
Nowelizacja kodeksu pracy wprowadziła nowe zasady badania stanu trzeźwości pracowników przez pracodawcę. Jeżeli pracodawca chce przeprowadzać badania trzeźwości pracowników w związku z zapewnieniem ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia , zobowiązany jest wcześniej do ustalenia w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu (jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu) grupę lub grupy pracowników objętych badaniem stanu trzeźwości. Dodatkowo we wskazanych źródłach prawa wewnątrzzakładowych pracodawca wskazuje sposób przeprowadzenia, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czas i częstotliwość badania. Wskazane informacje przekazuje się pracownikom w sposób przyjęty u danego pracodawcy nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem procedury badania trzeźwości pracowników.
Ważne, aby kontrola trzeźwości wykonana została z zachowaniem godności i innych dóbr osobistych pracownika przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie.
W przypadku wyniku badania wskazującego na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości, pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy, a informacje o przeprowadzonym badaniu przechowuje w aktach osobowych pracownika przez okres nieprzekraczający roku od dnia ich zebrania albo do czasu prawomocnego zakończenia postepowania, jeżeli informacje te stanowią lub mogą stanowić dowód w postępowaniu. Jeżeli wobec pracownika zastosowano karę porządkową za wskazane przewinienie, wtedy okres ten wydłuża do czasu uznania kary za niebyłą.
Dodatkowym uprawnieniem pracodawcy i pracownika niedopuszczonego do pracy w związku z podejrzeniem stanu po użyciu alkoholu albo stanu nietrzeźwości jest żądanie przeprowadzenia badania przez organ powołany do ochrony porządku publicznego. Organ ten przeprowadzi badanie stanu trzeźwości pracownika przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego. Organ będzie mógł również zlecić przeprowadzenie badania krwi.
Podobnie jak w badaniu trzeźwości pracowników, pracodawca jest uprawniony do przeprowadzenia badania na obecność w organizmie pracownika, środka działającego podobnie do alkoholu. Badanie wykonywane jest przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego oraz jego przeprowadzanie odbywa się z poszanowaniem godności i intymności pracownika. Czynności związane z pobraniem moczu do badania, odbywają się w obecności osoby posiadającej odpowiednie kwalifikacje zawodowe oraz przeprowadza je osoba, tej samej płci co pracownik.
