Z dniem 19 marca 2025 r. weszła w życie zmiana Kodeksu Pracy wydłużająca urlop macierzyński rodzicom hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków.
Ustawa wprowadziła dodatkowy urlop macierzyński do 8 tygodni lub do 15 tygodni – w zależności od okresu hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko, lub jego masy urodzeniowej.
Zgodnie z dodanym art. 1802 KP pracownica albo pracownik - ojciec wychowujący dziecko ma prawo bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego - w przypadku urodzenia dziecka:
- przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g - w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie;
- po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g - w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie;
- po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie - w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.
W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego.
Przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie sumuje się. Niepełny tydzień zaokrągla się w górę do pełnego tygodnia.
Za czas uzupełniającego urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy jego wymiaru.
Uzupełniający urlop macierzyński jest udzielany jednorazowo na wniosek składany w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownicę albo pracownika - ojca wychowującego dziecko w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego.
Do wniosku dołącza się zaświadczenie wydane przez szpital, w którym przebywało dziecko zawierające informacje o tygodniu ciąży, w którym urodziło się dziecko, masie urodzeniowej dziecka oraz o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz dokumenty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 1868a KP pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek.
Nowe regulacje obejmą również opiekunów w rodzinach zastępczych – z wyjątkiem zawodowych rodzin zastępczych lub w przypadku przysposobienia dziecka. Pobyt tego dziecka w szpitalu musi jednak przypadać po przyjęciu dziecka na wychowanie.
Co ważne dodatkowy urlop macierzyński można wykorzystać wyłącznie bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego, trzeba też wykorzystać go w całości — nie można dzielić go na części.
Przy tym przepisy przejściowe wskazują, że nowe regulacje dotyczą jedynie tych rodziców, którzy 19 marca 2025 r. przebywają jeszcze na podstawowym urlopie macierzyńskim.
Pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej (Dz. 2024 poz. 1871) są uprawnieni do korzystania lub korzystają z urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, mają prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Uzupełniający urlop macierzyński jest udzielany jednorazowo na wniosek składany w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownicę albo pracownika - ojca wychowującego dziecko najpóźniej w ostatnim dniu urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, co oznacza że rodziców którzy przebywali w dniu 19.03.2025r. na urlopie macierzyńskim lub na urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego nie obowiązuje 21-dniowy termin wyprzedzenia.
